Kılıçkaya, Köprügören, Avcılar, Bakırtepe, Çevreli, Dokumacılar ve İspirin Üzümbağı köyleri ile komşu olan Alanbaşı köyünün güneybatısında Selçuklular tarafından inşa edildiği tahmin edilen kale, kalenin batısında saray ve çatısı kireçli taştan yapılmış bir kümbet bulunur.
Bu tarihi eserler, köye yerleşimin oldukça eskilere dayandığını göstermekte olup, köye Çerkesler ve Kerküklü Türkmenler ve ceşitli Türk boylarının yerleştiği sanılmaktadır. Osmanlı devrinde, bu çevrelere hükmeden Kiskim Sancak Beyleri Alanbaşı köyünde yaşamışlar ve köye de adlarını vermişlerdir.
Köyün bağlık mevkii Hav bağlığı diye adlandırılır. Mahalleleri: Cami, Kansas, Sarens (Yumurtacık), Tilki, Ortamahalle, Hav bağlığı, Kârap (Arslanlı), Keşant (Üçtepeler), Kurtlar Mezraları: Cancak, Ancitik, Pırtikler, Koynot, Azvank, Östenk Yaylası: Havgiyor. Hav bağlığı, Yusufeli şartlarına göre çok geniş bir alana sahip olup; burada köy halkının başlıca geçim kaynaklarından birisi olan pirinç üretimi yapılır.
Ayrıca çiftçilikle uğraşanlar diğer tarım ürünlerinden buğday, arpa ve yem bitkileri gibi ürünleri de yetiştirir. Çok güzel elma, armut, üzüm ve kirazın da yetiştiği Alanbaşın köyünde meraların ve sulak arazilerin bol olması; bu köyde, hayvancılığın gelişmesini sağlamıştır. Önemli ölçüde arıcılık da yapılır. Göç, diğer köylere oranla daha azdır.